Перевод: со всех языков на таджикский

с таджикского на все языки

что на день

  • 1 что на день

    ҳар рӯз

    Русско-таджикский словарь > что на день

  • 2 день

    м
    1. рӯз; солнечный день рӯзи офтоб; пасмурный день рӯзи абрнок; рабочий день рӯзи кор; выходной день рӯзи истироҳат; несколько дней тому назад чанд (якчанд) рӯз пеш [аз ин]; на следующий день рӯзи дигар; базарный день рӯзи бозор; санитарный день рӯзи санитарӣ; назначить день отъезда рӯзи сафарро таъин кардан; День печати Рӯзи матбуот; день рождения рӯзи таваллуд; день ангела уст. рӯзи номгузорӣ
    2. мн. дни (пора, период, жизнь) рӯзҳо, айём; дни юности айёми ҷавонӣ; минӯвшие дни рӯзҳои (айёми) гузашта; до конца дней своих то охири умр <> день-деньской тамоми рӯз, аз пагоҳ то бегоҳ; вчерашний день гузашта; добрый день ! салом!; завтрашний день фардо, оянда; считанные дни рӯзҳои башумор; постный день рӯза, рӯзи рӯзадорӣ; третьего дня пареррӯз; чёрный день рӯзи мабодо (мусибат); повестка дня рӯзнома, рӯзномаи маҷлис; день в день дар худи ҳамон рӯз, дар худи рӯзи таъиншуда; день за днём якзайл, бе тағироте; [и] день и ночь шабу рӯз, бе танаффус; день ото дня рӯз то рӯз, рӯз ба рӯз; в один прекрасный день рӯзе, боре, рӯзе аз рӯзҳо; изо дня в день ҳар рӯз; на дню уст. дар давоми рӯз; на днях дар ҳамин рӯзҳо, ба қарибӣ; на злобу дня дар мавзӯи рӯзмарра; со дня на день 1) аз як рӯз ба рӯзи дигар; со дня на день откладывать что-л. кореро аз як рӯз ба рӯзи дигар монондан 2) дар рӯзҳои наздик; ждать кого-л. со дня на день мунтазири дар рӯзҳои наздик омадани касе будан; жить сегодняшним днём фикри пагоҳро накарда зистан; среди (средь) бела дня дар рузи равшан; что ни день ҳар рӯз; день на день не приходится ҳар рӯз як хел не, ҳар рӯз ид нест ки ҳалво хӯри; днём согнём не сыскать Инқо барин ноёб аст; дни чьй-л. сочтены рӯзи касе башумор мондааст; пояш ба лаби гӯр расидааст; не по дням, а по часам растй (возрастать) хеле зуд калон шудан, бисёр тез сабзидан; ясно как [божий] \день рӯз барин равшан

    Русско-таджикский словарь > день

  • 3 навести

    сов.
    1. кого-что на что бурда расондан, оварда расондан, гирифта бурдан; навести на след ба пай бурда расондан, пайро ёфта додан
    2. кого-что на что перен. овардан, андохтан; навести на мысль ба фикре овардан; навести на подозрёние ба шубҳа андохтан
    3. что на кого-что рост кардан, нишон гирифтан; навести орудие тӯпро рост кардан; навести телескоп на луну телескопро ба Моҳ рост кардан
    4. что тобиш (пардоз, ҷило) додан; навести глянец пардоз додан
    5. что сохтан, бастан; навести мост пул (кӯпрук) сохтан
    6. что перен. разг. кардан, кунондан; навести тоску ғамгин (хафа) кунондан; навести страх ба воҳима андохтан, тарсонидан
    7. кого-что разг. овардан; навести целый дом гостей як хона меҳмон овардан <> навести критику на кого-что прост. ба зери танқид гирифтан, танқид кардан; навести порядок тартиб ҷорӣ кардан; навести справку (справки) маълумот гирифтан; пурсуҷӯй кардан; навести тень на плетень (на ясный день) прост. корро қасдан печ дар печ (чатоқ, чи-гил) кардан

    Русско-таджикский словарь > навести

  • 4 перевести

    сов.
    1. когощто_ гузарондан; гг. детей через улицу кӯдаконро аз куча гузарондан
    2. кого-что гузарондан, кӯчондан; перевестиучреждение в другое здание муассисаро ба бинои дигар кӯчондан; перевести поезд на запасной путь поездро ба роҳи эҳтиётӣ гузарондан // что (передвинуть) овардан; перевести стрелку часов вперёд акрабаки соатро пеш овардан
    3. кого-что гузарондан, таъин кардан; перевести на новую должность ба вазифаи нав таъин кардан; перевести ученика в седьмой класс талабаро ба синфи хафтум гузарондан; перевести предприятие на хозрасчет корхонаро ба ҳисоби хоҷаги гузарондан; перевести завод на семичасовой рабочий день заводро ба рӯзи кори ҳафтсоата гузарондзн
    4. что равона кардан, нигарондан, дӯхтан; перевести взгляд с одной картины на другую аз як сурат чашм канда ба дигаре дӯхтан что перен. гардондан, равона кардан; перевести разговор на другую тему сӯҳбатро ба мавзӯи дигар гардондан
    5. что гузарондан, додан, супурдан; перевести сбережения на сына пули пасандозро ба номи писар гузарондан о. что фиристодан, равона кардан; перевести деньги по телеграфу пулро ба воситаи телеграф фиристодан
    7. что тарҷума кардан; перевести книгу с таджикского языка на русский китобро аз тоҷикӣ ба русӣ тарҷума кардан
    8. что гардондан; перевести в метрические меры ба андозаҳои метрӣ гардондан
    9. что нусха бардоштан, кӯчондан; перевести рисунок нусхаи расмро бардоштан
    10. кого-что разг. нест кардан, барҳам задан, куштан; перевести мышей мушҳоро нест кардан
    11. что разг. (попусту истратить) бекора сарф кардан, беҳуда харҷ (исроф) кардан <> \перевести дух (дыхание) 1) нафас рост кардан 2) дам гирифтан

    Русско-таджикский словарь > перевести

  • 5 пропустить

    сов.
    1. что гузарондан, роҳ додан; пропустить влагу нам гузарондан, нам (об) кашидан
    2. кого-что хизмат кардан, ба хизмат расидан; столовая пропустила за день тысячу посетителей дар ошхона дар як рӯз ҳазор кас хӯрок хӯрд
    3. что гузарондан; пропустить нитку сквозь ушко иглы ресмонро ба сӯзан гузарондан, ресмонро аз сӯрохи сӯзан гузарондан; пропустить воду через фильтр обро аз софӣ гузарондан (тақтир кар­дан); пропустить мясо через мясорубку гӯштро аз гӯштқимакунак гузарондан
    4. что разг. аз назар гузарондан; пропустить проект через комиссию лоиҳаро аз назари комиссия гузарондан, лоиҳаро барои тафтиш ба, комиссия супурдан
    5. кого--что рох, додан, иҷозат додан, гуза­рондан; пропустить детей вперёд бачаҳоро ба пеш гузарондан; пропустить зрителей в зал тамошобинонро ба зал мондан
    6. что надида мондан, гузашта рафтан, бехабар мондан; пропустить свою остановку истгоҳи худро надида гузашта рафтан
    7. что аз даст додан, дер мондан (кар­дан), надида мондан, дар ғафлат мон­дан; пропустить удобный случай фурсати бобро аз даст додан; пропустить срок дар вақташ накардан
    8. что холи гузоштан, пур накарда [холӣ] мондан, партофта гузаштан; пропустить слово калимаро партофта гузаштан
    9. что ҳозир нашудан, наомадан, иштирок накардан, мондан; он про­пустил два урока вай аз ду дарс монд, вай ба ду дарс наомад
    10. что и без доп. прост, нӯшидан, хӯрдан, аз гулу гузарондан, нӯшиҷон кардан; пропустить по рюмочке (рюмочку) перед обедом пеш аз таом як кадаҳча нӯшидан пропустить мимо ушей диққат накардан, гӯш фуру бастан, худро ба нофаҳмӣ (ба кари) задан; никого не \пропустить ҳамаро аз ҷон безор кардан, ба ҷони хама расидан.

    Русско-таджикский словарь > пропустить

  • 6 нести

    иесов.
    1. кого-что бурдан, бардошта бурдан; нести чемодан ҷомадонро бардошта бурдан; нести ребёнка на руках кӯдакро ба даст бардошта бурдан; нести мешок на спине тӯрбаро пуштора карда бурдан
    2. кого-что шитобон (зуд) бурдан; конь несёт седока асп савораро шитобон (тир барин) мебарад // (гнать - о вет-ре и т. п.) ронда бурдан; ветер быстро несёт парусную лодку шамол қаиқи бодбондорро тез ронда мебарад //безл, и в сочет. с сущ. «черт», «дявол», «нелёгкая» прост.: несёт кого-то нелёгкая касе аз кадом гӯр омада истодааст
    3. чпго овардан; осень несёт слякоть и ненастье фасли тирамоҳ боронгарию лойгариҳо меоварад
    4. безл. чем вазидан, омадан; от печи несёт жаром аз печка гарми омада истодааст; из-под полу несёт аз таги фарш ҳавои хунук мебарояд; из леса несёт гарю аз беша бӯи сӯхта меояд
    5. что гирифта бурдан, адо (иҷро) кардан; нести обязанности заведующего вазифаи мудириро иҷро кардан; нести службу хизматро адо кардан; нести ответственность ҷавобгар (масъул) будан
    6. что дидан, кашидан; нести наказание ҷазо дидан; нести урон зарар кашидан
    7. что разг. лаққидан; нести чепуху гапҳои беҳуда гуфтан
    8. что перен. (заключать в себе) доштан
    9. что мор. таъмин будан, доштан; судно несёт на себе десять орудий киштӣ даҳ тӯп дорад
    10. что (класть яйца - о птицах) зоидан, тухм мондан
    11. безл. кого прост. дарун рафтан, дарунрав шудан; ребёнка несёт третий день даруни кӯдак се рӯз боз меравад <> высоко (гордо) \нестити голову сарбаланд будан

    Русско-таджикский словарь > нести

  • 7 отложить

    сов.
    1. что канор гузоштан, як сӯ мондан, алоҳида (ҷудо карда, гирифта) мондан; отложить книгу для читателя барои хонанда китоб ҷудо карда мондан
    2. пасандоз кардан, сарфаю саришта кардан; отложить небольшую сумму як маблағ пулро пасандоз кардан
    3. что чен карда кашидан; отложить равные отрезки чен карда қитъаҳои баробар кашидан
    4. что монондан, ба таъхир андохтан, мавқуф гузоштан; отложить на завтра ба фардо монондан; отложить собрание маҷлисро монондан
    5. что уст. фуровардан, поён кардан; отложить воротнйк гиребонро фуровардан; отложить верх коляски болопӯши аробачаро кушодан
    6. кого-что кушодан, яла кардан, баровардан; отложить лошадей аспҳоро аз ароба яла кардан
    7. что обл. кушодан, во (боз, яла) кардан; отложить запор ғалакаи дарро кушодан
    8. что биол. тухм гузоштан; отложить личинку тухм гузоштан
    9. что геол. таҳнишин кардан <> отложить в долгий ящик кореро ба таъхир андохтан, кашол додан; \отложить на счетах ба чӯт партофтан; \отложить на чёрный день андак пул пасандоз кардан

    Русско-таджикский словарь > отложить

  • 8 тот

    м (та ж, то с, те мн.) жст.
    1. указ. он, ҳамон, вай, ӯ; дайте мне вон ту книгу ба ман ана вай китобро диҳед; на том берегу дар он соҳил; по ту сторону дар он тараф; в тот день было тепло он рӯз хаво гарм буд
    2. указывает на предмет в главном предл., к которому относится придат. предл.: я спрошу у того, кто знает ман аз он кас мепурсам, ки медонад; он приехал в тот город, где родился вай ба шаҳре омад, ки дар он таваллуд ёфтааст
    3. указ. (этот) он, ҳамон; он вошёл не в тот вагон ӯ на ба он вагон даромад; я взял не ту книгу ман на ои китобро гирифтам; с тех пор, с той поры аз он вақт (замон); аз ҳамон боз
    4. при перечис.гении или сопоставлении ин, он, ҳамин, ҳамон; тем или иным способом бо ин ё он роҳ; с той или с другой стороны аз ин ё он тараф; ни тот ни другой на ин, на он; и тот и другой ҳар ду, ҳар кадом, ҳам ин - ҳам он
    5. определит., чаще в срчет. «тот же, тот же самый» ҳамон, ҳамин, нн, он; на нём была та же чёрная одежда дар танаш ҳамон либоси сиёҳ буд//в знач. сущ., чаще с отриц. тот м, та ж., то с он, ҳамон, вай; он теперь не тот вай ҳоло тамоман дигар шудааст
    6. то с 1) в составе сложных союзов: благодаря тому что ба сабаби он ки, бинобар он ки; ввиду того что аз боиси он ки, бинобар он ки, ба сабаби он ки; в то время как… дар сурате ки …; для того чтобы барои он ки; до того что то ба дарачае ки; между тем как ҳол он ки; несмотря на то, что бо вуҷуди он ки; подобно тому как ба монанди он ки; по мере того как ба андозаи он ки, ба қадри он ки; тем временем дар айни замон, дар айни ҳол; с тем чтобы барои он ки 2) в вводных словах и с.ювосочетаниях: вместе с тем баробари ин, баробари ҳамин (хамон); к тому же дар болои он, илова бар он; кроме того [ба] ғайр аз он; между тем дар зимни он, ҳол он ки; тем не менее бо вуҷуди ин, сарфи назар аз ин; сверх того илова бар он, дар болои он; ба замми он <> тот свет охират, он дунё; отправить на тот свет ба дорулбақо фиристондан, куштан: отправиться на тот свет ба дорул-бақо рафтан, мурдан; тот или другой (иной) ё ин, ё он; тому назад пеш аз ин, аз ин пеш; муқаддам; тод тому назад як сол пеш аз ин; и тому подобное (и т. п.) ва монанди ин; более того зиёда аз ин; до того то ба дараҷае; [и] без того бе ҳамон ҳам, бе он ҳам; не то, что (чтоб, чтобы) на ин ки, на танҳо; не то, что (чтоб, чтобы)…, а и … на ин ки, на танҳо (аммо, … лекин); он не то что институт, а и средней школы не закончил вай на ин ки институт, балки мактаби миёнаро ҳам тамом накардааст; и то прост. дуруст, дар ҳақиқат, ҳамин тавр; набошад чӣ, ҳадия; [да] и то сказать ҳамин тавр, хақиқатан; то-сё, то да сё, [и] то и сё, пока то да сё то ҳаш--ҳаш гуфтана, ана мана нагуфта; пока собирались к нему, пока то да сё, а он тем временем и ушёл ба пеши вай рафтанӣ шудему то ана мана гуфтан баромада рафтааст; ни то ни сё 1) (о ком-л.) на ину на он; на обу на оташ, на мурдаю на зинда; он так себе, ни то ни сё ӯ ҳамтуякак, на ин тавру на он тавр, на ин тарафу на он тараф; 2) (о чём-л.) на ину на он, як навъ, на хубу на бад; 3) (об ответе, решении) на ҳа на не; ни с того ни с сего бе ҳеҷ асос, бе ҳеҷ сабаб; то и дело дам ба дам, доимо, ҳамеша; то и знай прост. танҳо, фақат; доимо, хама вақт; то ли дело бисёр хуб, тамоман дигар; того и жди (гляди) аҷаб не ки, қариб ки, эҳтимол ки; того и гляди он нагрянет к нам в гости аҷаб не, ки ӯ ба хонаи мо меҳмон шуда омада монад; во что бы то ни стало ба ҳар ҳол; встать не с той ноги бо пои чап хестан; если уж на то пошло модоме ҳамин хел шуда бо-шад; и то хлеб ба ҳаминаш ҳам шукр; как бы то ни было ба ҳар ҳол, ҳар коре, ки нашавад; не на того напал! аноиатро ёфтӣ!; не тем будь помянут кирои гап не; платить той же монетой ба некӣ - некӣ, ба бадӣ - бадӣ; тем же миром мазаны, того же поля ягода кал додари кӯр

    Русско-таджикский словарь > тот

  • 9 перенести

    сов.
    1. кого-что аз ҷое ба ҷое бурдан, бардошта бурдан (овардан), кашондан, гузарондан; перенести ребёнка через ручеи бачаро бардошта аз ҷӯи гузарондан; перенести дрова с улицы в сараи ҳезумро аз кӯча ба хезумхона кашондан // разг. бардошта бурдан, тез бурдан; конь мигом перенёс его через поле асп ӯро дар як дам аз дашт гузаронда бурд // перен. бурдан; сайр кунондан; мысли перенесли его в будущее фикру хаёл ӯро ба саири оянда бурданд
    2. что кӯчондан; перенести столицу в другои город пойтахтро ба шаҳри дигар кӯчондан; перенести сарай подальше от дома ҳезумхонаро ба ҷои дуртар аз хона кӯчондан
    3. что (направытъ) равона кардан; перенести огонь артиллерии в тыл противника оташи тӯпҳоро ба ақибгоҳи душман равона кардан // (распространить) вусъат додан, ҷори кардан; перенести передовые методы труда на все предприятия усулҳои пешқадами меҳнатро дар тамоми муассисаҳо ҷорӣ кардан // (приурочить) мувофиқ кунондан, оид кардан, нисбат додан, мутааллиқ гардондан, гузарондан; перенести действие романа в прошлое воқеаҳои романро ба замонҳои гузашта оид кардан
    4. что ба вақти дигар мавқуф тузоштан, ба вақти дигар монондан, мӯҳлати дигар таъин кардан; перенести собрание на другой день маҷлисро ба рӯзи дигар монондан
    5. что кӯчондан, ба сатри дигар гузарондан; перенести последнии слог ҳиҷои охирро ба сатри дигар гузарондан
    6. что кӯчондан, гузарондан; перенести чертёж на кальку нақшаро ба рӯи коғази шаффоф гузарондан; перенести исправления в рукопись тасҳеҳотро ба дастнавис гузарондан
    7. что таҳаммул кардан, аз сар гузарондан, тоқат кардан, тоб овардан; перенести тяжелую болнезнь касалии сахтро аз сар гузарондан; он не мог \перенести этого удара ӯ ба ин зарба тоб оварда натавонист

    Русско-таджикский словарь > перенести

  • 10 за

    приставкаи префиксе, ки маънохои зеринро ифода мекунад:
    1. I) ибтидои амал: зааплодйровать ба чапакзанн сар кардан; заплакать ба гирья даромадан; забегать ба давутоз даромадан 2) итмоми амал: заасфальтировать асфальтфарш карда шудан 3) бо ҳиссачаи «ся» ё бе он - ба ҳадди охир расондани амал; аз ҳад зиёд кардани коре: заглядеться чашм дӯхта мондан, чашм канда натавонистан; заработаться бисьёр кор карда монда шудан; задарить тӯҳфаборон кардан; закормить хуб сер кардан 4) равона шудани амал ба он тарафи предмет ва ё берун аз ҳудуди чизе: зайтй за дерево ба паси дарахт гузаштан; завернуть за угол ба хамгашти кӯча тоб хӯрдан 5) зимнан иҷрошаванда будани амал: забежать сари роҳ даромадан; занести дароварда додан
    2. дар сифатсозӣ ва исмсозӣ маънои дар беруни чизе буданро ифода мекунад: загородный беруни шаҳр, берунишаҳрӣ; зарубежный хориҷӣ; заречье он тарафи дарё предлог
    1. с вин. (указывает направление движения за пределы чего-л.) аз, ба; уехать за город аз шаҳр берун рафтан; выбросить за окно аз тиреза берун партофтан; уйти за реку ба он тарафи дарё рафтан; выйти за дверь аз дар берун баромадан; вынести за скобки аз қавс баровардан // (под, внутрь, за) ба паси…, ба даруни…, ба; заткнуть рукавицы за пояс дастпӯшакро ба миёнбанд андармон кардан; положить за пазуху ба бағал андохган; поставить за шкаф ба паси ҷевон мондан; заложить руки за спину дастро ба пушт кардан
    2. с вин. (указывает на предмет, орудие, средство дейстдия чаще с гл. «сесть», «стоять» и т.п.)ба сари…; сесть за стол ба сари миз нишастан; сесть за руль ба сари руль нишастан; // (указывает на иачало действия, занятия) ба; взяться за работу ба кор сар кардан; приняться за учение ба таҳсил шурӯъ кардан,'). с вин. (указывает на промежуток времени в течение которого что-л. совершается) дар, дар зарфи…, дар бадали…, дар муддати…; за ночь выпало много снегу дар якшаб барфи зиёде боридааст; мальчик подрос за лето дар муддати тобистон бача калон шудааст; за последние три года дар се соли охир; эту работу можно сделать за два часа ин корро дар ду соат кардан мумкин аст; за один раз да як бор, якбора
    4. с вин. (указывает на время, отделяющее одно событые от другого) пеш, пеш аз; за час до отхода поезда як соат пеш аз рафтани поезд; за несколько дней до поездки якчанд рӯз пеш аз сафар
    5. с вии.(указывает на превышение предела, меры) аз; уже за полночь шаб аз нисф гузаштааст; ей далеко за сорок синнаш аз чил кайҳо гузаштааст
    6. с вин. (по причине, вследствие чего-л.) бинобар, ба сабаби…, барои…, ба хотири…; благодарить за услугу барои хизмат миннатдорӣ кардан; наказать за шалость барои шухӣ ҷазо додан; за что? барои чӣ?, ба чй сабаб?; за что его не любят? барои чӣ вайро нағз намебйнанд?; за что-то ба сабабе, бинобар
    1. (во имя, ради, в пользу чего-л.) ба, барои…, аз барои…, дар роҳи…, ба хотири; отдать жизнь за Родину барои Ватан ҷон супурдан; бороться за мир дар роҳи сулҳ мубориза бурдан; голосовать за предложение барои таклифе овоз додан; поднять тост за чьё-л. здоровье ба саломатии касе қадаҳ бардоштан // в знач. нареч. барои…, ба тарафдории…; он голосовал за вай ҳамчун тарафдор овоз додааст // в знач. сказ. разг. тарафдор; все за, один ты против ҳама тарафдору як худи ту зид // в знач. сущ. за разг. «тарафдор»; подсчитать все «за» ҳама «тарафдорҳо»-ро шумурдан
    8. с вин. (указывает на расстояние) дар, то, дар масофаи…; за десять километров от города дар масофаи даҳ километр аз шаҳр; за два шага от обрыва ду қадам дуртар аз ҷарӣ
    9. с вин. (в оомен на что-л.) ба бадали…, ба ивазӣ…; ба, бе; внести деньги за утерянную книгу пули китоби гумшударо нардохтан; уплатить за квартиру пули квартираро додан // (при обозначении цены) ба, ба нархи…; купить книгу за пять рублей китобро ба нархи панч сӯм харидан; за плату ба (бо) музд, пулакӣ
    10. с вин. (вместо кого-л.) ба ҷоп…, ба ивази…; он работает за мастера вай ба ҷои усто кор мекунад; расписаться за кого-л. ба ҷои касе имзо кардан; работать за двоих кори ду касро кардан
    11. с вин. (указывает на то,что предмет, на который направляется действие) аз; взять за руку аз даст доштан; держаться друг за друга дасти якдигарро гирифтан; ба якдигар такя кардан; дернуть за ручку двери дастаки дарро якбора кашидан; трава цепляется за платье алаф ба курта мечаспад
    12. с вин. (с глаголами «отвечать», «ручаться» и т. п.) барои…, ба; отвечать за порядок барои тартиб ҷавобгар будан; ручаться за точность рассказа ба дӯрустии ҳикоя зомин будан; заступаться за кого-л. тарафи касеро гирифтан 1
    3. с вин. (при обозначении лица, предмета, которые вызывают какое-л. чувство) аз, аз барои…, аз ваҷҳи…, барои…, ба ҷои…; мне стыдно за него аз барои вай хиҷолат мекашам; краснеть за кого-л. ба ҷои касе сурх шудан 1
    4. с вин. (с глаголами «выйти», «выдать», «сватать») ба; выйти замуж за кого-л. ба касе ба шавҳар баромадан 1
    5. с вин. разг. (в качестве кого-чего-л.) ҳамчун; признать за правило ҳамчун қоида қабул кардан; считать за честь шарафманд будан; он слышен за остряка ӯ ба теззабонӣ ном баровардааст 1
    6. с тв. (указывает на предмет, место, позади которого происходит действие) дар он тарафи…; дар пушти…, берун аз, дар паси…; жить за городом берун аз шаҳр зистан; стоять за дверью дар пушти дар истодан; за окном дар паси тиреза; за горами дар паси кӯҳҳо; за рекой дар он тарафи дарё;(внут-ри чего-л., за чем-л.) аз таги…, аз зери…, ба даруни…, ба паси…; держать за пазухой дар зери бағал доштан; солнце скрылось за тучами офтоб дар паси абрқо пинҳон шуд 1
    7. с тв. (указывает иа предмет, орудие, средство действия, чаще с гл. «сидеть», «стоять» и т. п.) ба назди…, ба сари…, дар сари…, дар паҳлӯи…, дар пеши…; сидеть за столом ба сари миз нишастан; сидеть за рулём дар сари руль нишастан; сидеть за книгой китоб хондан; за работой время прошло незаметно дар сари кор вақт номаълум гузашт 1
    8. с тв. (при обозначении движения, следования за кем-чем-л.) аз паси…, аз паи…, аз кафои…, аз ақиби…, аз дунболи…; идти [вслед] за кемзал. аз дунболи касе рафтан; следуйте за мной! аз пасм ман биёед!; гнаться за зайцем харгӯшро дунболагирӣ кардан 1
    9. ств. (во время какого-л. занятия) дар аснои…, дар вакти…, ҳангоми…; читать за обедом дар аснои хӯрок китоб хондан
    20. с тв. (после, вслед за кем-чем-л.) баъди…, пас аз; за дождливой весной наступило жаркое лето баъди баҳори сербориш тобистони гарм омад // (вслед, чередуясь) аз паси…, паи ҳам; читать книгу за книгой паи ҳам китоб хондан; шаг за шагом қадам ба қадам; один за другим яке аз паси дигаре; день за днём рӯз ба рӯз
    21. с тв. (по причине, из-за) аз сабаби…, бинобар; за шумом никто её не расслышал аз сабаби ғало-ғула гапашро ҳеҷ кас нашунид; за истечением срока бинобар тамом шудани мӯҳлат; за неимением свободного времени бинобар набудани вақти холй; за ненадобностью бинобар даркор набудан; за отсутствием улик аз сабаби набудани далел
    22. с тв. (с какой-л. целью) барои…, ба мақсади…, ба; пойти за водой барои об рафтан; послать за врачом ба духтур кас фиристодан; занимать очередь за билетами барои билет навбат гирифтан
    23. с тв. (указывает на лицо, предмет, который является объектом ухода, надзора, наблюдения) ба; смотреть за детьми ба бачаҳо нигоҳубин кардан; ухаживать за больными ба беморон нигоҳубии кардан; следить за чистотой ба гозагӣ назорат кардан
    24. с тв. (указывает на лицо, предмет, от которого зависит наступление какого-л. действия) ба сабаби…, сабаби…; задержка за утверждением проекта сабаб ин аст, ки лоиҳа ҳанӯз тасдиқ нашудааст; очередь за мной навбати ман; за вами долг ба гардани шумо қарз ҳаст
    25. с тв. (указывает на лицо, иредмет, которому присущи те или иные свой-ства): замечать за кем-л. недостатки камбудиҳои касеро пай бурдан
    26. с тв. (в значении предлога «с») бо; приказ за подписью директора фармон бо имзои директор; дело за номером два делаи (кори) рақами ду
    27. с тв. (с гл. «свататься») ба; свататься за дочь соседа ба духтари ҳамсоя хостгор шудан // (чаще со сл. «замужем»): быть замужем за кем-л. зани касе будан

    Русско-таджикский словарь > за

  • 11 выбрать

    сов.
    1. кого-что интихоб кардан, хоста (ҷудо карда) гирифтан; выбрать профёссию касберо интихоб кардан // разг. (отсортировать) яккачин (сарчин) кардан, ба навъҳо (ба хелҳо) ҷудо кардан, сара карда гирифтан; выбрать семена тухмиро сара карда гирифтан
    2. кого-что (голосованием) интихоб кардан, хостан
    3. что (из-влечь) баровардан, ҷудо карда баровардан; он выбрал всё из корббки вай ҳама чизро аз қуттӣ баровард
    4. что мор. кашидан, кашида берун баровардан; выбрать невод тӯрро аз об кашидан <> выбрать врёмя (день, час и т. п.) фурсат пайдо кардан

    Русско-таджикский словарь > выбрать

  • 12 искать

    сов.
    1. кого-что ҷустуҷӯ кардан, ҷустан, аз паи чизе гаштан, кофтан; искать нужную книгу китоби даркорнро ҷустан
    2. кого-что, чего ҷустан; искать защиты ҳимоя (дастгирӣ) ҷустан; искать новых путей в творчестве дар эҷодиёт роҳҳои нав ҷустан
    3. что с кого, на ком юр. даъво (иддао) кардан, даъво доштан; искать с ответчика две тысячи рублей ба (аз) ҷавобгар ду ҳазор сӯм даъво доштан
    4. с неопр. уст. книжн. (стремиться) хостан, саъю кӯшиш (ҷидду ҷаҳд) кардан
    5. в ком, у кого уст. (за искивать) хушомадгӯй (лаганбардорӣ)! кардан искать вчерашний день дар пирӣ айеми ҷавонӣ ҷустан; искать глазами кого--что-л. чашм давонда касеро, чизеро кофтан; искать забвения в чем-л. ба ягон коре машгул шуда ғаму ғуссаро фаромӯш карданӣ шудан; искать чьей-л. руки уст. ба занӣ хостан; ищи-свищи, ищи ветра в поле ёбу гир (дар бораи чизи бедарак гумшуда гуфта мешавад)

    Русско-таджикский словарь > искать

  • 13 на

    I
    предлог
    1. с вин. (указывает на-правление действия) ба, ба рӯи…, ба болои…; бар; идти на улицу ба кӯча рафтан; сесть на своё место ба ҷои худ нишастан; положить на стол ба рӯи миз гузоштан; не попадайся мне на глаза! ба назарам нанамо!; обижаться на кого-л. аз касе хафа шудан; ответ на вопрос ҷавоби савол; подписка на газеты ба газетаҳо обунашавӣ
    2. с вин. (при обозначении срока) ба, дар, ба муддати…, барои; работа на завтра кор барои фардо; увидеться на другой день дар рӯзи дигар вохӯрдан; запасти дров на зиму барои зимиетон ҳезум тайёр- кардан; работы ещё на целую неделю кор боз ба як ҳафтаи тамом мерасад
    3. с вин. (при обозна-чении колцчественной разницы, ше-пени превосходства или недостатка): опоздать на пять минӯт панҷ дақиқа дер мондан; старше на два года ду сол калон; на мёсяц раньше як моҳ пеш; на двадцать рублей больше бист сӯм зиёдтар
    4. с вин. (при обозначении множителя или делителя) ба; раз-делйть на три ба се тақсим кардан; помножить пять на четыре панҷро ба чор зарб задан; разделйть на две части ба ду ҳисса тақсим кардан; разрё-зать на кускй пора-пора кардан
    5. с вин. (при обозначении меры, коли-чества, определяющих границы чего-л.) ба; купить на дёсять рублёй ба даҳ сӯм харидан; хватит на всех ба ҳама мерасад. свин. (при обозначении цели, назначения) ба; взять на воспитание ба тарбия гирифтан; испытывать что-л. на прочность маҳкамии чизеро сан-ҷидан; комната на двух человек хонаи дукаса; обед на пять человек хӯрок барои панҷ кас
    7. с вин. (при обозна-чении условий, обстоятельств) бо; на голодный желудок бо дили наҳор, бо дили гурусна; на свёжую голову баъди истироҳат // (при словах, выра-жающих эмоциональную оценку события) барои, ба; на горе ба бадбахтӣ, бадбахтона; на мою радость хушбахтона
    8. с вин. (при обозначении образа действия) ба; верить кому-л. на слово ба қавли касе бовар кардан; говорить на память ёдакӣ гап задан, аз ёд гуфтан
    9. с вин. (при обозначении ка-кого-л. признака) бо, ба; хромать на одну ногу ба як пой лангидан; нечист на руку дасташ қалб, каҷдаст
    10. с предл. (при обозначении места) дар, ба, ба болои…,бар болои…, даррӯи…, дар пеши…; жить на юге дар ҷануб зиндагӣ кардан; сидёть на заседании дар маҷлис нишастан; оставить на столе ба болои стол монда рафтан; на ногах ботинки дар пояш ботинка // (соответствует предлогу «в») дар; на воённой слӯжбе дар хизмати ҳарбӣ; первый на селе работник беҳтарин коркуни деҳа; тоска на сердце дил хафа // (при обозначении предметов, лиц, в присутствии которых что-л. совершается) дар пеши…; на людях дар пеши мардум; на моих глазах дар пеши назари ман; на миру и смерть красна посл. марги бо ёрон (бо дӯстон) тӯй аст
    11. с предл. (на вопрос «когда») дар, дар вақти…; на каникулах дар вакти таътил; на той неделе дар ҳафтаи оянда; на этих днях дар ҳамин рӯзҳо; на нашей памяти дар хотири (дар ёди) мо
    12. с предл. (при обозначении средства передвижения) бо; лететь на самолёте бо самолёт паридан; плыть на пароходе бо киштй рафтан; кататься на лодке бо қаик сайр кардан
    13. с предл; (при обозначении образа действия): на всем скаку чорхезза-нон; на бегу давдавон, давон-давон; на лету 1) дар айни парвоз, парвозку-нон 2) перен. якбора, дарҳол, тез; он схватывает мой мысли на лету ӯ ба фикри ман дарҳол пай мебарад
    14. с предл. (при посредстве) дар, бо; жарить на масле дар равған бирён кардан
    15. с предл. (при обозначении устройства, свойства, состояния) гдор; вагон на рессорах вагони рессордор; матрац на пружинах матраси пружинадор 1
    6. с предл. в сочет. с гл.: играть на рояле рояль навохтан; говорить на русском языке бо забони русй гап задан; перевести книгу на таджикский язык китобро ба [забони] тоҷикӣ тарҷима кардан; свободно читать на английском языке ба забони англисӣ бемалол хондан 1
    7. с предл. (при обозначении пребываныя в ка-ком-л. состоянии) дар; стоять на часах дар посбонӣ истодан, каровулӣ кардан <> на что [уж] (как ни, хотя и очень) ҳар чанд ки, агар чанде
    II
    частица в знач. сказ. разг. ма, мана; на, возьми ма, гир; на тебе книгу мана ба ту китоб <> вот те (тебё) [и] на! ана!, оббо!, ана халос!; на тебе! ана инро бин!; ана халос!, оббо!
    частица: какой ни на есть чй хеле ки бошад, ҳар навъе ки бо-шад; кто ни на есть касе ки (кӣ ки) бошад, ҳар кӣ бошад, хар кас; что ни на есть бисёр, ҷудо, ниҳоят да-раҷа, гузаро
    IV
    приставка
    1. префиксест, ки барои сохтани феъл ва исмҳои феълӣ кор фармуда шуда, маъноҳои зеринро ифода мекунад: 1) равона шудани амал ба сатҳи предмет - набежать давида баромадан, давида рӯи чизеро пӯшондан; налететь парида омада хамла овардан; наскочить бархӯрдан, дучор шудан; дарафтодан; наехать бархӯрдан 2) болои предмет гузоштан - намотать печондан; нашить аз рӯй дӯхтан, дӯхта часпондан 3) ба ҷо овардани амал дар сатҳи чизе - намёрзнуть қирав бастан; ях бастан (кардан) 4) пурӣ, аз ҳад зиёд будани амал - наговорить бисёр гап задан, лаққидан; напечь пухтан, пухта тайёр кардан; навозить бисёр кашонда овардан; насолить намак (шӯр) кардан, дар намак хобондан; натопить гарм кардан, тафсондан 5) дар феълҳои бо «-ся» тамом мешудагӣ - сершавӣ, пурра қаноат кардани шахси амалкунанда - наболтаться хуб гап зада гирифтан; наработаться бисёр (хуб) кор кардан 6) дар феълҳои дорои суффиксҳои «ива», «ыва», «сва» - сустшавӣ, андак рӯй додани амал - напевать замзама кардан; насвистывать паст-паст ҳуштак кашидан 7) барои сохтани намуди мутлақи феъл хизмат мекунад - написать навишта тамом кардан, навишта шудан; нарисовать кашидан, сурат кашидан
    2. барои сохтани сифату исмҳои дорои маънои зерин кор фармуда мешавад: болои чизе мавҷудбуда - нарукавный рӯиостинӣ; нагрудник пешгир
    3. барои сохтани зарфҳо кор фармуда шуда, дараҷаи олӣ, ҳадди ниҳоӣ ва аломати чизеро ифода мекунад - накрепко бисёр сахт; насгрого бисёр ҷиддӣ

    Русско-таджикский словарь > на

  • 14 сократить

    сов.
    1. что кӯтох кардан, мухтасар (ихтисор) кардан; сократитьдоклад маърӯзаро кӯтоҳ кардан
    2. что кам (кӯтоҳ) кардан; сократить рабочий день рӯзи кориро кӯтоҳ кардан
    3. что кам кардан; сократить армию армияро кам кардан; сократить административно-хозяйственный аппарат аппарати маъмурии хоҷагиро кам кардан; сократить расходы хароҷотро кам кардан
    4. кого разг. аз кор озод кардан; сократить двух человек ду нафарро аз кор озод кардан
    5. что мат. ихтисор кардан; сократить числитель и знаменатель на пять сурату махраҷро ба панҷ ихтисор кардан

    Русско-таджикский словарь > сократить

  • 15 быть

    несов.
    1. мавҷуд будан, вуҷуд доштан; будан; был ли он, или это только легенда? оё ӯ вуҷуд дошт, ё ин ки афсона аст?
    2. шудан, воқеъ будан, будан; завтра я буду там весь день фардо ман тамоми рӯз дар он ҷо мешавам; пастоище было высоко в горах чарогоҳ дар баландии кӯҳҳо воқеъ буд
    3. будан, доштан; на нём был тёмный костюм ӯ дар бар костюми сиёҳ дошт
    4. в сочет. с сущ. и нареч.: быть в переписке мукотиба доштан; он будет в восторге ӯ масрур хоҳад шуд; быть в разъездах дар сафар будан; быть начеку ҳушёр будан; быть вударе кайфчоқ будан; он был не в духе димоғаш сӯхтагӣ буд; быть не в своей тарелке кайфпарида (димоғсӯхта) будан
    5. шудан, рӯй додан, ба вуқӯъ омадан; не знаю, что с ним было намедонам ба вай чӣ шуда бошад
    6. омадан, рафтан, рафтуомад кардан; мы будем к обеду мо то пешин расида меоем; завтра буду у вас фардо ба назди шумо меравам
    7. ба сифати феъли ёридиҳанда мубтадоро бо хабар пайваст мекунад: он тогда был студентом ӯ дар он вақт донишҷӯ буд
    8. ба сифати феъли ёридиҳанда барои сохтани шаклҳои мураккаби сиғаи мачҳул кор фармуда мешавад: она была очень огорчена этим известием вай аз ин хабар бисьёр хафа шуда буд; дом был построен в прошлом году ҳавлӣ соли гузашта сохта шуда буд
    9. ба сифати феъли ёридиҳандаи замони оянда ба масдар ҳамроҳ шуда, сиғаи хабариро ифода мекунад: будете вы читать или нет? шумо мутолиа мекунед ё не?; я буду гулять в парке ман дар чорбоғ сайру гашт мекунам <> быть чему бояд шавад (воқеае); быть дождю бояд борон борад; быть за кого-л., быть на чьёй-л. стороне тарафи касеро гирифтан, касеро тарафгирӣ кардан; как быть ? чӣ бояд кард?; так и быть бошад, майлаш, шудан гирад; была не была! ҳар чӣ бодо бод!, таваккал!; будь добр!, будьте добры обращ. вежл. лутфан, бемалол бошад, марҳамат карда; будьте спокойны! хотирҷамъ бошед!; будь ты (он и т. п.) трижды проклят! прост. садқаи одам шав(ӣ)! будь что будет ҳар чӣ шавад, шудан гирад, ҳар чӣ бодо бод; будет и на нашей улице праздник дар кӯчаи мо (вай, ту ва ғ.) ҳам ид мешавад; ба ҷуи мо (ман, ту ва ғ.) ҳам об меояд; что будет, то будет таваккал, ҳар чӣ бодо бод; должно быть в знач. вводн. сл. бояд, бояд бошад, бояд ки; может, быть может в знач. вводн. сл. ]) (возможно) мумкин аст, эҳтимол, аҷаб нест ки…, шояд, эҳтимол дорад 2) в вопр. и побуд. предложениях шояд бытьёсуст. (жизнь) зиндагӣ, ҳастӣ, зист <> житьё- \быть зисту зиндагӣ, рӯзгор

    Русско-таджикский словарь > быть

  • 16 вот

    частица
    1. указ. ана, мана; вот идёт такси ана таксӣ омада истодааст
    2. (употр. для усиления и цточнения) ана; вот что я тебе скажу ана ман ба ту чӣ мегӯям; вот куда я попал! ана ман ба куҷо афтодам!; вот васто мне и надо ана, худи шумо ба ман даркоред; вот видите, что получилось! ана дидед, чй шуд! О вот ещё! фақат ҳаминаш намерасид!, фақат ҳамин кам буд!; вот и ан а … ҳам, мана … ҳам; вот и дождь ана, борон ҳам омад; вот и доехали ана, хайрият расидем; вот именно маҳз ҳамин, худи худаш, албатта; вот [оно] как! ҳамтӯ гӯёд!, ҳамин тавр!, аҷабо!, вот так … ана …; вот так пловец! ана шиновар!; вот я тебя ҳозир туро…; вот тебе! ҷазоятро гир!; вот тебе [и]… дидӣ, чӣ … шуд (баромад); вот тебе и покатались! дидӣ, чӣ хел саёҳат шуд!; вот тебе [и] на! ана!, оббо!, ана халос!; вот так так! эҳа!,оббо!; вот [оно] что! ҳамтӯ гуед!, ҳамин тавр; ана халос!; вот тебе, бабушка, и Юрьев день погов. «омад ба сарам аз он чӣ метарсидам; вот [тебе] бог, [а] вот [и] порог погов. вот чаҳор тарафатон қибла

    Русско-таджикский словарь > вот

  • 17 покосить

    I
    сов.
    1. что разг. даравидан, дарав кардан
    2. что и без доп. муддате дарав кардан; мы покосили один день мо як рӯз дарав кардем
    II
    сов. что разг. каҷ кардан, тоб додан // чаще безл. тоб партофтан (хӯрдан); дверь покосило дар тоб партофт

    Русско-таджикский словарь > покосить

  • 18 продуть

    сов.
    1. что пуф кардан, шамол (бод) дода тоза кардан; продуть самовар самоворро пуф карда тоза кардан
    2. безл. кого-что шамол задан; не сиди у окна, тебя продует дар назди тиреза нашин, шамол мезанад; его продуло, и он схватил насморк у шамол хӯрда зуком шудааст
    3. муддате вазидан; ветер продул весь день рӯзи дароз шамол вазид
    4. что прост, бохтан, бой додан, барбод додан; продуть деньги в карты пулро дар қартабозӣ бой додан

    Русско-таджикский словарь > продуть

  • 19 проиграть

    сов.
    1. что и без доп. бой додан, бохтан; проиграть пари гаравро бой до­дан; проиграть партию в шахматы бозии шоҳмотро бой додан; проиграть деньги в карты дар қартабозӣ пул бой додан (пули худро бохтан); проиграть сражение ҷангро бохтан, дар ҳарбу зарб шикаст хӯрдан
    2. что и без доп. аз даст додан, гум кар­дан, зарар кашидан; пьеса значительно проиграла от плохой постановки пьеса аз таҳияи беҳунарона хеле зарар дидааст
    3. что разг. навохтан; проиграть пластинку карта мондан, сафҳа навохтан
    4. мудда­те бозӣ кардан; проиграть весь день в шашки рӯзи дароз дамкабозӣ кардан

    Русско-таджикский словарь > проиграть

  • 20 проколоть

    I
    сов.
    1. что халондан. олонда сӯрох (шикоф) кардан; проколоть нарыв думмалро кафондан
    2. кого-что халондан, халонда захмдор (ярадор,маҷрўҳ) кардан; проколоть шпагой шамшер зада маҷрӯҳ кардан
    II
    сов. что и без доп. муддате кафондан (шикастан), чанде майда кардан; весь день проколоть дрова рӯзи дароз ҳезум кафондан

    Русско-таджикский словарь > проколоть

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»